delicious recipe
resep masakan indonesia
resep masakan indonesia
Adi Sucipto News and Entertainment

Transliteration and Analysis of Two Passages from the Aleksander Aleksandrowicz Chamail: “Opisanie dni miesięcznych” and “Jakiego dnia znajduje się dusza w człowieku”

Insa J. Klemme

Abstract


This paper investigates the language of the so-called Aleksander Aleksandrowicz Chamail, a 19th-century manuscript by Polish-Lithuanian Tatars kept by the Departmental Library of Arabic and Islamic Studies at Warsaw University (without signatory). The manuscript’s main language has been identified as Polish written in Arabic script, although it contains traces of dialect, East Slavic interference and archaisms, as shown by the transliteration of two textual passages into Latin characters as well as by an accurate graphemic and phonemic analysis.

Keywords


Polish-Lithuanian Tatars; Byelorussian Tatars; 19th-century manuscript; Polish written in Arabic script; East Slavic interference; polszczyzna północnokresowa

Full Text:

PDF (Deutsch)

References


Drozd A., Dziekan M. M., Majda T., Piśmiennictwo i muhiry Tatarów polsko-litewskich. Katalog zabytków tatarskich, III, Warszawa, 2000.

Мишкинене Г., Намавичюте С., Покровская Е., Каталог арабскоалфавитных рукописей литовских татар, Вильнюс, 2005.

Akiner S., “Oriental Borrowings in the Language of the Byelorussian Tatars”, The Slavonic and East European Review, 56/2, 1978, 224-241.

Akiner S., Religious Language of a Belarusian Tatar Kitab. A Cultural Monument of Islam in Europe, Wiesbaden, 2009.

Антонович А. К., Белорусские тексты, писанные арабским письмом, и их графико-орфографическая система, Вильнюс, 1968.

Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, I-II, Warszawa, 2000.

Borawski P., Dubiński A., Tatarzy polscy. Dzieje, obrzędy, legendy, tradycje, Warszawa, 1986.

Boryś W., Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków, 2005.

Brockelmann C., Arabische Grammatik. Paradigmen, Übungsstücke, Glossar. Zwanzigste durchgesehene Auflage, Leipzig, 1979.

Deutsche Morgenländische Gesellschaft, Die Transliteration der arabischen Schrift in ihrer Anwendung auf die Hauptliteratursprachen der islamischen Welt. Denkschrift dem 19. internationalen Orientalistenkongreß in Rom vorgelegt von der Transkriptionskommission der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft, Carl Brockelmann, August Fischer, W. Heffening und Franz Taeschner. Mit Beiträgen von Ph.S. van Ronkel und Otto Spies, Leipzig, 1935.

Drozd A., “Zastosowanie pisma arabskiego do zapisu tekstów polskich”, in: M. M. Dziekan (red.), Zarys historyczny. Plenas Arabum domos. Materiały IV Ogólnopolskiej Konferencji Arabistycznej, Warszawa 25-26 marca 1993, Warszawa, 1994, 75-93.

Drozd A., “Rękopisy tatarskie w zbiorach muzealnych i bibliotecznych”, in: A. Drozd, M. Dziekan und T. Majda (red.), Piśmiennictwo i muhiry Tatarów polsko-litewskich. Katalog zabytków tatarskich, III, Warszawa, 2000, 8-11.

Drozd A., “Piśmiennictwo Tatarów polsko-litewskich (XVI-XX w.). Zarys problematyki”, in: A. Drozd, M. Dziekan und T. Majda (red.), Piśmiennictwo i muhiry Tatarów polsko-litewskich. Katalog zabytków tatarskich, III, Warszawa, 12-37.

Dziekan M. M., “Chamaił Aleksandrowicza”, Rocznik Tatarów Polskich, IV, 1997, 27-35.

Dziekan M. M.; “Religia Tatarów polsko-litewskich”, in: A. Drozd, M. Dziekan, T. Majda (red.), Meczety i cmentarze Tatarów polsko-litewskich. Katalog zabytków tatarskich, II, Warszawa, 1999, 8-13.

Dziekan M. M., “Czas święty i czas świecki w chamaile Aleksandrowicza godziny i dni Niechsiowe”, in: T. Bairašauskaitė (ed.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos Visuomenės Tradicijoje. Totoriai ir Karamai, Vilnius, 2008, 81-89.

Erzepki B., Próbki gwary mazowieckiej z końca XVII i początku XVIII wieku podał Dr. Bolesław Erzepki, Poznań, 1895. Auch unter http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=118527&from=PIONIER%20DLF (09.07.2013).

Fischer W., Grammatik des Klassischen Arabisch. Dritte verbesserte Auflage, Wiesbaden, 2002.

Jankowski H., Łapicz Cz., Klucz do raju. Księga Tatarów litewsko-polskich z XVIII wieku. W przekładzie i opracowaniu Henryka Jankowskiego i Czesława Łapicza, Warszawa, 2000.

Junker H., Alavi B., Persisch-deutsches Wörterbuch, München, 1966.

Karłowicz J., “Podręcznik czystej polszczyzny dla Litwinów i Petersburszczan (do druku przygotowała Elżbieta Smułkowa)”, Studia nad polszczyzną kresową, III, 1984, 33-81.

Klemensiewicz Z., Lehr-Spławiński T., Urbańczyk S., Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa, 1955.

Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, Warszawa, 1974.

Kurzowa Z., Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI-XX w., Warszawa, 1993.

Łapicz Cz., Kitab Tatarów litewsko-polskich. Paleografia, grafia, język, Toruń, 1986.

Łapicz Cz., “Kitabistyka a historia języka polskiego i białoruskiego. Wybrane zagadnienia”, Rocznik Slawistyczny, LVII, 2008, 30-48.

Lehfeldt W., Das serbokroatische Aljamiado-Schrifttum der bosnisch-hercegovinischen Muslime. Transkriptionsprobleme, München, 1969.

Lehfeldt W., Eine Sprachlehre von der Hohen Pforte. Ein arabisch-persisch-griechisch-serbisches Gesprächslehrbuch vom Hofe des Sultans aus dem 15. Jahrhundert als Quelle für die Geschichte der serbischen Sprache. Mit Beiträgen von Tilman Berger, Christoph Corell, Günther S. Henrich und Werner Lehfeldt, Köln, Wien, 1989.

Meredith-Owens G. M., Nadson A., “The Byelorussian Tartars and their Writings”, The Journal of Byelorussian Studies, 2, 1970, 141-176.

Miškinienė G., Seniausi Lietuvos totorių rankraščiai (= Древнейшие рукописи литовских татар): Grafika. Transliteracija. Vertimas. Tekstų struktūra ir turinys, Vilnius, 2001.

Nitsch K., “Język polski w Wileńszczyźnie”, in: Język polski dawnych Kresów Wschodnich, 3, Warszawa, 2006, 29-35 (= Przegląd Współczesny, 12, 1925, 25-32).

Nowotczyński M., Tatarzy polsko-litewscy. Wybrane zagadnienia kultury duchowej na podstawie Chamaiłu Aleksandrowicza. Praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dr. hab. Marka M. Dziekana, Warszawa, 2004.

Paret R., Der Koran. Übersetzung von Rudi Paret. Zehnte Auflage, Stuttgart, 2007.

Radziszewska I., “Rękopisy tatarskie na Podlasiu”, in: T. Bairašauskaitė (ed.), Orientas Lietuvos Didžiosios Kunigaikštijos Visuomenės Tradicijoje. Totoriai ir Karamai, Vilnius, 2008, 137-143.

Radziszewska I., “Elementy obyczajowości Wielkiego Księstwa Litewskiego na przykładzie oracji weselnych w tatarskim rękopiśmiennictwie”, in: S. Temčinas (Hrsg.), Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kalbos, kultūros ir raštijos tradicijos, Vilnius, 2009, 346-356.

Rott-Żebrowski T., Gramatyka historyczna języka białoruskiego, Lublin, 1992.

Крапива К. К. (ред.), Беларуска-руски слоўник, Масква, 1962.

Karłowicz J., Słownik Gwar Polskich, I-VI, Kraków, 1900-1911.

Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W., Słownik języka polskiego, I-VIII, Warszawa, 1900-1927.

Słownik Języka Polskiego przez M. Samuela Bogumiła Linde. Wydanie drugie, poprawne i pomożne staraniem i nakładem zakładu narodowego imenia ossolińskich, I-VI, Warszawa, 1951 [Nachdruck der Ausgabe Lwów, 1854-1860].

Słownik Języka Adama Mickiewicza, I-XI, Wrocław, Warszawa, Kraków, 1962-1983.

Słownik staropolski, I-XI, Wrocław, Warszawa, Kraków, 1953-2002.

Stieber Z., A Historical Phonology of the Polish Language, Heidelberg, 1973.

Steuerwald K., Türkisch-deutsches Wörterbuch. Türkçe-almanca sözlük, Wiesbaden, 1972.

Suter P., Alfurkan Tatarski. Der litauisch-tatarische Koran-Tefsir, Köln, Weimar, Wien, 2004.

Szachno-Romanowicz S., “Planetne dualary Tatarów polskich. Tatarskie teksty magiczno-ochronne w chamaile Aleksandrowicza”, Rocznik Tatarów Polskich, IV, 1997, 7-25.

Turska H., “Język Polski na Wileńszczyźnie”, Studia nad polszczyzną kresową, II, 1983, 15-23 (= Wilno i ziemia wileńska, I, 1930, 219-225).

Turska H., “Jeszcze w sprawie widzę Pana Starosty”, in: Język polski dawnych Kresów Wschodnich, 3, Warszawa, 2006, 49-54 (= Język Polski, 28, 1948, 105-111; Nachdruck in: H. Turska, Wybór pism 1945-1962, pod red. T. Friedelówny, Toruń, 1984, 13-20).

Tyszkiewicz J., Tatarzy na Litwie i w Polsce. Studia z dziejów XIII-XVIII w., Warszawa, 1989.

Tyszkiewicz J., Z historii Tatarów polskich. 1794-1944. Zbiór szkiców z aneksami źródłowymi, Pułtusk, 1998.

Urbańczyk S., Zarys dialektologii polskiej. Wydanie drugie zmienione i rozszerzone, Warszawa, 1962.

Wehr H., Arabisches Wörterbuch für die Schriftsprache der Gegenwart und Supplement. Arabisch-Deutsch, Vierte, unveränderte Auflage, Wiesbaden, 1977.

Wexler P., A Historical Phonology of the Belorussian Language, Heidelberg, 1977.


Refbacks

  • There are currently no refbacks.




Copyright (c) 2013 Insa J. Klemme

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.